Tweet

Saturday 9 December 2017

Width Of Roads and Traffic (Development)

To read in English please scroll down
हिंदी में पढ़ने के लिये नीचे स्क्रोल किजिये।

मराठीत येथे वाचा.

    रस्त्याची रुंदी रहदारीवर अवलंबून असते. सर्वसाधारणपणे रस्त्याच्या बाजूच्या इमारतीमध्ये येण्या-जाणाऱ्या नागरिकांच्या संख्येशी शेवटी रस्त्याची रुंदी जोडली जाते. या करिता अजुनही जुन्या मर्यादांचाच वापर केला जातो. परंतु, सध्या आर्थिक स्थिती सुधारली आहे, वाहने सुधारली आहेत त्यामुळे नोकरी करणारांचा स्वतःच्या वाहनाकडे कल वाढत आहे व तो वाढत जाणार आहे हे नाकारता येत नाही. स्वतःच्या वाहनावर विश्वास असण्याचे मुख्य कारण खात्रीपूर्वक अवलंबन. सार्वजनिक सेवा किंवा खाजगी सेवा जेंव्हा आवश्यकता असेल तेंव्हा लगेच मिळेल याची खात्री नसते. त्याच बरोबर सार्वजनिक सेवा ईप्सित स्थळी वेळेवर पोहचवू शकेल याचीही खात्री नसते.
     अशा परिस्थितीत असा पर्याय हवा की ज्यामुळे रस्त्यावरील रहदारी कमी होईल व प्रवाशांना खात्रीशीर सेवा मिळेल. रहदारी कमी करण्याकरिता वाहनांची संख्या कमी करणे हाच उपाय आहे. म्हणजेच खाजगी वाहने कमी करुन सार्वजनिक वाहने वाढविणे. परंतु, हे करणे शक्य दिसत नाही. या करिता मध्यम मार्ग शोधण्याची आवश्यकता आहे. असा मार्ग आहे. ज्या भागात वाहनांची गर्दी कमी करावयाची आहे फक्त त्याच भागात सार्वजनिक वाहतुक व्यवस्था चालू करावी. ज्या भागात व्यापारउदीम किंवा वस्तुंचे उत्पादन होते किंवा नोकऱ्या असतात त्या भागात रहदारी जास्त असणारच. प्रत्येकाच्या राहण्याच्या ठिकाणापासून सार्वजनिक वाहतुक पुरविणे परवडणारे होईलच असे नाही. अशा परिस्थितीत काही अंतराकरिता खाजगी वाहनांचा वापर व गजबजलेल्या ठिकाणी सार्वजनिक वाहने असा पर्याय निर्माण करता येऊ शकतो. हा पर्याय निर्माण करताना दोन गोष्टींची काळजी घेणे आवश्यक आहे. एक खाजगी वाहनाकरिता उभा करणाची सोय (ती पहिल्या मजल्यावरही होऊ शकते) तसेच त्यांची सुरक्षा व दुसरी गोष्ट म्हणजे ५-५ मिनिटाला सार्वजनिक बस व्यवस्थापनाने प्रत्येक कंपनी/कार्यालयाजवळ थांबा घेणारी बस सोडावयास पाहिजे.
      रास्ता जितना चौड़ा हो उतनीही उस की वहन क्षमता ज़ादा होती है। मगर आज़ कल व्यक्तिगत वाहनों की संख्या बढ़ रही है। इस वज़हसे रास्ता कितना भी चौड़ा क्यूँ ना हो वह थोड़े ही दिन में छ़ोटा लगने लगता है। यदी व्यक्तीगत वाहन कम करने है तो सार्वजनिक व्यवस्था प्रवाशियों के माँग के हिसाबसे बनानी होगी। मगर यदि ऐसा करें तो सार्वजनिक व्यवस्था महँगी हो सकती है और जनता के लिये व्यक्तिगत वाहन जाद़ा सस्ता हो सकता है। इस का मतलब़ सार्वजनिक वाहनों का इस्तेमाल नही होगा और समस्या वैसेही रहेगी।
      इस का मत़लब है की, ऐसा तरीका ढूँढे की जो सस्ता भी हो और रास्ते पर भ़ीड भी कम हो जाय। ऐसा त़रिका है। वैयक्तिक वाहन का इस्तेमाल घरसे ऐसे स्थान तक करें जिधरसे सार्वजनिक वाहन जनता को त्वरित ईप्सित स्थान पर समयपर पहुँचा सके और वैयक्तिक वाहन को सुरक्षित जगह़ व्यक्ति वापस आने तक रख़ सके। इस तरह़ का नियोज़न शहर के कई हिस्सो में कर सकते है। ऐसा नियोज़न करनेसे वर्तमान रास्ते भी बढ़ती हुई आबाद़ी के लिये काफ़ी है ऐसा महसूस होगा। यदी किध़र जग़ह की कमी हो तो, आकाश के तरफ़ देखिये। जगह़ मिल जाएगी। काँक्रीट स्लॅब के नीचे बस स्थानक और उपर वैयक्तिक वाहन पार्किंग ऐसा ज़गह का इस्तेमाल कर सकते है। नीचे नागरिकों के लिये और सुविधा दे सकते है। इस प्रकार जग़ह बनाने की क्लुप्ती और जग़ह भी इस्तेमाल कर सकते है। इससे स्वच्छतागृह जैसे सहुलयितों के लिये जग़ह मिल जाऐगी।

      It is well known and established fact that use of public transport would reduce both pollution and traffic density. This means width of the roads would be adequate for years to come. However, it shall prove costly to provide public transport all over a city. Public shall find use of self possessed vehicle could be cheaper than public transport. Therefore, it may not be possible to provide public transport to the final point of destination. Solution lies in combining use of private and public transport.
      Commuters should use their private transport or hired private transport to reach a point from where public transport would be available at desired frequency and to desired location. Public transport may not be up to the destination but would take a passenger to a place where in he/she can get desired service. To make this successful two provisions are needed.
1.          There should be safe parking place for commuter’s personal vehicle
2.          Public transport should be quite frequent; say every 5 minutes; and right to door step of destination.
Public transport provider may face problem on account of scarcity of land. If one looks up towards the sky solution would be found easily. Public transport provider can organise transport vehicles on ground floor and private vehicles can be safely parked in upper floors. Ground floor space may be used for providing public utilities like public toilets, to accommodate hawkers etc.
      There is another solution i.e. organise lateral expansion of town instead of radial, provide faster public transport from one end of the city/town to other, establish public transport hubs at every station and provide public transport through buses-trains-buses. This may prove to be the ideal arrangement.

No comments:

Popular Posts